Οι δυο πιο συνηθισμένες μορφές καρκίνου του δέρματος είναι το βασικοκυτταρικό καρκίνωμα και το ακανθοκυτταρικό καρκίνωμα. Η τρίτη πιο κοινή μορφή καρκίνου του δέρματος είναι το μελάνωμα, το οποίο ξεκινά από τα μελανοκύτταρα. Υπάρχουν και άλλες σπάνιες μορφές καρκίνου του δέρματος, όπως αυτές που εμφανίζονται στους ιδρωτοποιούς αδένες.

Η έκθεση στην υπεριώδη ακτινοβολία (UV) χωρίς μέτρα προστασίας – από τον ήλιο ή άλλες πηγές, όπως η έκθεση σε μηχανήματα σολάριουμ – παραμένει ο πιο σημαντικός παράγοντας κινδύνου για τον καρκίνο του δέρματος.   Η υπεριώδης ακτινοβολία δεν είναι ορατή και δεν γίνεται αισθητή, αλλά μπορεί να προκαλέσει εγκαύματα, πρόωρη γήρανση του δέρματος, βλάβες στο δέρμα που μεγαλώνουν με το πέρασμα του χρόνου και μπορεί να οδηγήσουν σε καρκίνο του δέρματος.

Ενώ ο καρκίνος του δέρματος συνήθως εμφανίζεται σε άτομα μεγαλύτερης ηλικίας, η βλάβη ξεκινάει σε νεαρή ηλικία εξαιτίας της έκθεσης στην υπεριώδη ακτινοβολία, ειδικά από ηλιακά εγκαύματα. Νέες έρευνες δείχνουν ότι, ενώ τα κύτταρα συχνά καταστρέφονται κατά την παιδική ηλικία, η έκθεση στον ήλιο κατά την ενηλικίωση είναι δυνατόν να προκαλέσει μετάλλαξη των κυττάρων σε καρκινικά.

Όλοι μπορεί να αναπτύξουμε καρκίνο του δέρματος. Ο κίνδυνος αυξάνεται εάν ένα άτομο έχει πολλές κρεατοελιές (σπίλους) στο σώμα του, δεν προστατεύει το δέρμα του από τον ήλιο, ή παραμένει πολύ χρόνο στον ήλιο (π.χ. σε εξωτερικούς χώρους εργασίας), έχει ατομικό ή οικογενειακό ιστορικό μελανώματος, εκτίθεται περιοδικά αλλά για αρκετή ώρα στον ήλιο (π.χ. στις διακοπές ή κατά τη διάρκεια ψυχαγωγικών δραστηριοτήτων), ιδιαίτερα αν αυτό καταλήγει σε ηλιακό έγκαυμα, έχει ανοιχτόχρωμο δέρμα με φακίδες που ερεθίζεται εύκολα ή μαυρίζει δύσκολα, έχει κόκκινα ή ξανθά μαλλιά και μπλε ή πράσινα μάτια, έχει κηλίδες ή ακανόνιστου σχήματος κρεατοελιές, ή εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα.

Τα άτομα με σκούρο ή σταρένιο δέρμα προστατεύονται περισσότερο από τον καρκίνο του δέρματος, επειδή παράγουν περισσότερη μελανίνη σε σύγκριση με τα άτομα που έχουν ανοιχτόχρωμο δέρμα.

Ο καλύτερος τρόπος πρόληψης του καρκίνου του δέρματος είναι να το προστατεύετε από τον ήλιο. Μπορείτε να το κάνετε αυτό μαθαίνοντας τον δείκτη UV, ο οποίος δείχνει την ένταση της ηλιακής ακτινιβολίας. Όταν ο δείκτης UV είναι 3 (μέτρια ακτινοβολία) ή παραπάνω, τα επίπεδα της ηλιακής ακτινοβολίας είναι τόσο υψηλά ώστε να προκαλέσουν βλάβη του δέρματος και η προστασία από τον ήλιο είναι απαραίτητη.

• Μείνετε μακριά από τον ήλιο μεταξύ 11 π.μ. και 3 μ.μ. κατά την διάρκεια του καλοκαιριού όταν ο ήλιος είναι πιο έντονος, και μεταξύ 10 π.μ. και 2μ.μ. τον υπόλοιπο χρόνο. Αυτές τις ώρες της ημέρας, περισσότερο από το 60% της υπεριώδους ακτινοβολίας του ήλιου φθάνει στην επιφάνεια της γης.
• Χρησιμοποιήστε τη σκιά των δέντρων, ομπρέλες, κτίρια ή οποιοδήποτε είδος τέντας. Θυμηθείτε, η υπεριώδης ακτινοβολία αντανακλάται σε επιφάνειες όπως το μπετόν, το νερό ή η άμμος, με αποτέλεσμα να καείτε, ακόμα κι όταν νομίζετε ότι είστε προστατευμένος.
• Φορέστε ρούχα που καλύπτουν όσο το δυνατόν περισσότερα μέρη του σώματος και το πίσω μέρος του λαιμού. Καλύτερη προστασία δίνουν τα υφάσματα με πυκνή ύφανση. Φορέστε καπέλο που να σκιάζει το πρόσωπο, το λαιμό και τα αυτιά.
• Χρησιμοποιήστε αντηλιακά με δείκτη προστασίας (SPF) 30+ που είναι και ευρέως φάσματος και ανθεκτικά στο νερό, ανεξάρτητα από τον τύπο του δέρματός σας.
• Κάνετε επάλειψη με αντηλιακό 20 λεπτά πριν βγείτε στον ήλιο και επαναλάβετε κάθε δυο ώρες μετά το κολύμπι ή οποιαδήποτε δραστηριότητα που σας κάνει να ιδρώνετε ή αφαιρεί το αντηλιακό.
• Προστατέψτε τα μάτια σας με γυαλιά ηλίου. Όσο περισσότερο καλύπτουν τα μάτια, τόσο καλύτερα.
• Φροντίστε να προστατέψετε τα βρέφη και τα μικρά παιδιά από την άμεση έκθεση στο ηλιακό φως. Χρησιμοποιήστε σκιά, ομπρέλες, καπέλα και ρούχα για την προστασία τους.
• Εάν είναι απαραίτητο, χρησιμοποιήστε αντηλιακό SPF30+ στις περιοχές του δέρματος που δεν προστατεύονται, όπως το πρόσωπο και το επάνω μέρος των χεριών.
• Μη χρησιμοποιείτε στρώματα και λάμπες ηλιοθεραπείας, τα οποία εκπέμπουν υπεριώδη ακτινοβολία που αυξάνει τον κίνδυνο καρκίνου του δέρματος. Ένα μέρος από το ηλιακό φως είναι σημαντικό για την υγεία μας. Όταν το δέρμα εκτίθεται στην υπεριώδη ακτινοβολία, παράγεται βιταμίνη D, η οποία είναι απαραίτητη για την ανάπτυξη και διατήρηση ισχυρών και υγιών οστών. Ωστόσο, για να παράγει ο οργανισμός σας αρκετή βιταμίνη D που σας βοηθά να είστε υγιής, δεν χρειάζεται να εκτεθείτε στον ήλιο περισσότερο από 10 λεπτά, τις περισσότερες ημέρες της εβδομάδας, εκτός από τις ώρες που η υπεριώδης ακτινοβολία είναι υψηλή.

Γνωρίστε το δέρμα σας και κάνετε έναν έλεγχο τέσσερις φορές το χρόνο, εξετάζοντας ολόκληρο το σώμα σας μαζί και τα πέλματα των ποδιών σας, ανάμεσα στα δάχτυλα και στα νύχια σας.

Χρησιμοποιήστε έναν καθρέφτη για να ελέγξετε περιοχές όπως η πλάτη ή το πίσω μέρος των ποδιών σας. Τα σημάδια που θα αναζητήσετε είναι: ένα νέο στίγμα που είναι διαφορετικό από τα άλλα στίγματα στο δέρμα γύρω από αυτό, μια πληγή που δεν επουλώνεται, ένα σημάδι, μια κρεατοελιά ή κηλίδα που έχει αλλάξει μέγεθος, σχήμα ή χρώμα.

Στην περίπτωση αυτή απευθυνθείτε αμέσως στον δερματολόγο σας. Ο γιατρός σας θα ψάξει πρώτα το ύποπτο σημάδι, την κρεατοελιά ή την κηλίδα. Εάν υποψιάζεται καρκίνο του δέρματος, θα συστήσει πιθανότατα βιοψία για να επιβεβαιωθεί η διάγνωση.

Η βιοψία είναι μια γρήγορη και απλή διαδικασία. Ο γιατρός θα σας κάνει τοπική αναισθησία και θα αφαιρέσει την αλλοίωση. Συνήθως γίνεται ένα ή περισσότερα ράμματα για να επουλωθεί το τραύμα. Ο ιστός που έχει κοπεί, θα πρέπει να αποσταλεί σε εργαστήριο, όπου ο παθολογοανατόμος θα τον εξετάσει σε μικροσκόπιο. Τα αποτελέσματα της βιοψίας θα καθορίσουν ποιά θεραπευτική αγωγή είναι κατάλληλη για την περίπτωσή σας. Συχνά ο καρκίνος του δέρματος αφαιρείται με τη βιοψία και δεν απαιτείται πρόσθετη θεραπεία. Εάν είναι μεγάλος ή έχει εξαπλωθεί πέρα από την επιφάνεια του δέρματος, πρέπει να αφαιρεθεί περισσότερος ιστός.